نخستین کارگاه‌ آموزشی تربیت فرزند در عمادده‌ی فارس برگزار شد.

بنا به‌ گزارش خبرنگار پایگاه‌ اطلاع‌رسانی اصلاح نخستین کارگاه‌ آموزشی تربیت فرزند به‌ همت روابط عمومی ‌جماعت دعوت و اصلاح شهر عمادده برای پیشبرد اهداف والای جماعت در خصوص تربیت خانواده به مدت زمان دو ساعت، برای اعضای جماعت شهر عمادده در روز پنجشنبه 10 آذر ماه سال 90 برگزار شد.

این کارگاه‌ توسط رحمت‌الله خردنیا دانشجوی کارشناسی ارشد فرهنگ و فکر اسلامی ‌که به تحقیق، پژوهش و ترجمه در موضوع تربیت فرزند نیز مشغول است، برگزار شد.

خردنیا در تبیین ضرورت تحقیق، پژوهش و مطالعه در موضوع تربیت فرزند  گفت: «هرگاه ما کالایی را می‌خریم معمولا در جعبه‌ی آن کالا، کاتالوگ و یا دفترچه‌ی راهنمای آن نیز وجود دارد، که در صورت توانایی، با استفاده از دفترچه‌ی راهنما، کار با آن دستگاه را شروع می‌کنیم. ولی در صورتیکه توانایی استفاده از دفترچه‌ی راهنما را نداشته باشیم و یا دفترچه‌ی راهنما موجود نباشد، به خاطر ترس از خراب شدن دستگاه و جلوگیری از ضرر، به سراغ افرادی می‌رویم که کار با این دستگاه را خوب بلد هستند، و از آنان می‌خواهیم که کار با دستگاه را به ما آموزش بدهند. این سلسله مراتب در مورد دستگاهی شکل می‌گیرد که ممکن است ما بابت آن یک یا 2 میلیون تومان هزینه کرده باشیم، اما کودک که از هر دستگاه بشری پیچیده‌تر است و مهمترین پروژه‌ی زندگی ماست، متأسفانه کاتالوگی به همراه ندارد و ما باید برای آموزش، دوره‌های علمی ‌و تجربی سختی را با دقت هرچه تمام طی کنیم و مهمتر اینکه این دوره‌ها پایانی ندارد و تا کودکی متولد می‌شود نیاز به آموزش تربیت کودک نیز محسوس است.»

وی همچنین در مورد این مسئله که تعداد زیاد کتاب‌های تربیت فرزند در بازار کتاب موجب سردرگمی‌خانواده ها می‌شود گفت: 70 تا 80 درصد مطالب کتابهای تربیت فرزند در بین همه‌ی ملتها و فرهنگها یکسان است، ولی مطلوب است ما کتابهایی را که اولا مستند و داری ارزش علمی‌ و ثانیا حفظ هویت اسلامی‌ در آن مطرح هست، را در اولویت قرار دهیم.

وی بهترین سن را برای تربیت فرزند با استناد به نظرات کارشناسان قبل از هفت سالگی عنوان کرد، چون شخصیت و شاکله‌ی کودک بعد از هفت سالگی شکل خود را پیدا کرده است و تغییر آن بسیار سخت است، و در مقابل، تغییر سلوک و رفتار کودک قبل از هفت سالگی به مراتب آسانتر است، و در این راستا به حدیث پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم که در صحیح بخاری روایت شده است اشاره کرد که می‌فرماید: «كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ فَأَبَوَاهُ يُهَوِّدَانِهِ وَيُنَصِّرَانِهِ وَيُمَجِّسَانِهِ» به این معنی که هر طفلی بر اساس فطرت خداوندی متولد می‌شود(همان چیزی که مد نظر دین مبین اسلام است) و والدین او سبب گرایش وی به یهودیت، مسیحیت و یا مجوسیت می‌شوند. این فرموده‌ی معلم بشریت به ما می‌آموزد که ذهنیت و تغییرات فکری و عقیدتی و به عبارتی شخصیت و شاکله‌ی شخص، در دوران کودکی شکل می‌گیرد و مهم ترین عامل تغییر ذهنیت و شخصیت کودک والدین وی هستند.

این پژوهشگر عرصه‌ی تعلیم و تربیت ادامه‌ داد: «کارشناسان اتفاق نظر دارند که بهترین زمان برای آموزش رهبری هفت سال اول زندگی است. و این مسئله در سیرت رسول اکرم صلی الله علیه و سلم بزرگ ترین رهبر بشریت کاملا نمایان است، زمانیکه در سن 6 تا 8 سالگی تحت سرپرستی عبدالمطلب پدربزرگش، که رئیس و بزرگ قریش و مکه بود، زندگی می‌کرد و در سایه دیوار کعبه در جوار پدربزرگش که با سفرا و بزرگان قبایل ملاقات می‌کرد، مسایل مدیریتی و دیپلماسی و تعامل با بزرگان و مردم را به خوبی می‌آموخت.»

آقای خردنیا در ادامه با برشمردن کارهایی که اکثر خانواده‌ها در طول شبانه‌روز انجام می‌دهند، آن را سرپرستی فرزند نامید که از عهده‌ی یک خدمتکار هم برمی‌آید، و گفت تربیت را در مسایل دیگر باید جست.

وی در ادامه مهمترین ویژگیهای تربیت فرزند را در قالب موضوعات زیر بیان کرد.

کاشت و ایجاد ذهنیت مناسب و یا تعدیل ذهنیت 

تربیت یعنی اینکه ما ذهنیت مناسب و صحیحی از عقاید، ارزشها، اخلاق، رفتار و سلوک و فهم از زندگی را در فرزند بکاریم و یا آن را تعدیل نماییم. بعضیها می‌گویند فرزند قبل از هفت سالگی توانایی هضم چنین مسایلی را ندارد، ولی تحقیقات علمی‌ قاطعانه این ادعا را رد می‌کند و برای مثال، نشان می‌دهد که کودک در سن هفت سالگی به خوبی می‌داند رهبری چیست و مهارت هایی که یک رهبر باید داشته باشد کدام است و با قرار دادن یک کودک هفت ساله در مقام نماینده‌ی کلاس، صحت این ادعا کاملا روشن است. ایجاد ذهنیت نامناسب و نادرست و یا افراط و تفریط در یک ذهنیت، ضد تربیت محسوب می‌شود.

کاشتن و ایجاد حس اهمیت دادن (اهتمام) و تعدیل آن

در زبان عربی جمله‌ی معروفی وجود دارد که می‌گوید: «الإهتمام ابو الفضائل». یعنی اهتمام ورزیدن پدر تمام فضایل و نیکی‌هاست. ما می‌توانیم در سنین کودکی با ایجاد اهتمام به مطالعه و خواندن، اهتمام به دین، اهتمام به مسایل مسلمانان، اهتمام به بیداری اسلامی ‌و اهتمام به فرهنگ و تمدن و غیره، این فضیلت را در وی بارور کنیم، کما اینکه می‌توانیم اهتمام به مسایل غلط و نادرست را در فرزندانمان بکاریم که متأسفانه این مسئله به کثرت در جامعه‌ی ما رواج دارد.

تعدیل یا رشد مهارتها

مهارتهای مختلفی مثل مهارتهای مدیریتی، فنی، دینی، ورزشی و غیره در جامعه وجود دارد که ما می‌توانیم بر اساس علاقه‌ی کودک این مهارت ها را در وی رشد دهیم.

آموزش اصول ارتباط و یا چگونگی ایجاد ارتباط

ما باید به کودکان آموزش دهیم که به طور مثال در قبال اشتباهات والدین چه رفتاری داشته باشند، و یا چگونه دوستان خود را انتخاب کند، و یا چگونه ارتباط خود را با دوستی که با وی قهر کرده است دوباره برقرار کند، و یا بعد از مشاجره با برادرش چه رفتاری داشته باشد. همه‌ی این مسایل نیاز به آموزش دارد که اگر والدین این مسایل را نیاموزند، نمی‌توانند آن را به کودک آموزش دهند و کودک در برقراری ارتباط دچار خطا می‌شود.

الگوها

الگوسازی در تربیت نقش بسزایی دارد و قصه های قرآنی در الگوسازی نقش فوق العاده تاثیرگذاری دارد. به طور کلی قصه از قویترین ابزار تربیت است و قصص قرآنی در همه‌ی موارد فوق به غیر از مهارتها نقش فعالی می‌تواند داشته باشد.

وی در پایان تأکید کرد که‌ پس هر کاری غیر از پنج مورد بالا سرپرستی محسوب می‌شود و نه تربیت و آمارهایی از سازمان یونسکو در همین رابطه‌ ارایه‌ داد.

متوسط مطالعه کتاب های غیر درسی در بین کودکان عربی در سال 6 دقیقه است و آمار ایران هم تفاوت چندانی ندارد.

گرفتگی زبان 90 درصد در پسران رخ می‌دهد و در دختران به ندرت رخ می‌دهد که علاج آن در سنین کودکی در دو هفته امکانپذیر است.

- 52 درصد از برنامه‌های کارتونی و غیرکارتونی کودکان در سراسر دنیا، خشونت را آموزش می‌دهد.

کارتون تام و جری (موش و گربه) در عین جذابیت، سراسر خشونت را به کودک منتقل می‌کند.

 34 درصد صحنه‌های جنسی شکل‌گرفته در ذهن کودکان متأثر از فیلمهای کارتونی است.

وی با اشاره به رسالت خطرناک همه‌ی این برنامه ها که به راحتی در خانه‌های ما جا باز کرده‌اند، ضرورت توجه و کنترل والدین را به این مسایل حیاتی دانستند.

آقای خردنیا در پایان کارگاه‌ گفت: «نسبت افراد خلاق در بشر تا پنج سالگی 90 درصد است و در هفت سالگی به 10 درصد می‌رسد و در هشت سالگی به بالا به 2 درصد می‌رسد. بسیاری از کارشناسان علت افت شدید خلاقیت بین بشر در هفت سالگی را ورود به مدرسه می‌دانند. تحقیقات نشان می‌دهد فرصت رهبری در بین بشر، نسبت آن متفاوت است، و طبیعی است که فرزندان باهوش و متوازن و فرزندان خانوادثهای تجار، علماء، حکام، مدیران و معلمان فرصت بیشتری برای رهبری دارند، ولی ایتام پدری بیشتر از هر قشری فرصت رهبری را دارند، چون خیلی زود بار مسئولیت را به دوش می‌کشند و نمونه های تاریخی فراوانی موید این مطلب است، از رهبر بشریت محمد مصطفی (ص) گرفته تا بزرگانی همچون زبیر بن عوام، ابوهریره، ابن حجر، احمد بن حنبل، محمد بن ادریس شافعی و بسیاری دیگر از این نمونه هستند.»

وی همچنین کتاب «الأطفال المزعجون» نوشته‌ی دکتر مصطفی ابوسعد را به عنوان یکی از بهترینها، در مورد تربیت فرزند معرفی نمود.

 گفتنی است در این کارگاه آموزشی که‌ قرار است به‌ مدت یکسال، هر سه هفته یکبار و به مدت دو ساعت برگزار شود، سعی بر این است که‌ از جدیدترین تحقیقات و دستاوردهای علمی ‌دنیا که بر اساس آمارهای رسمی‌ یونسکو و مؤسسه‌هایی مثل گالوپ و غیره بدست آمده است و تلفیق آن با آموزه‌های اسلامی ‌که توسط متخصصان عرصه‌ی اندیشه‌ و فرهنگ اسلامی ‌و کارشناسان تربیت فرزند صورت گرفته است، استفاده شود. در این کارگاه‌ به‌ موضوعات «مهمترین ویژگیهای تربیت فرزند و تفاوت تربیت و سرپرستی، بررسی مهمترین قواعد و اصول تربیت فرزند و بررسی مهمترین مشکلات رفتاری فرزندان و ارائه راه‌حلهای مناسب آن» پرداخته‌ می‌شود.